Ik kan de gedachte aan die ‘vergeten lades’ van de secretaire nauwelijks van me af zetten. Als ik een week later opnieuw bij mijn moeder ben, duurt het niet lang voordat ik ze open trek. In een kistje dat ik vorige keer maar vluchtig bekeken heb, vind ik nu, naast -hoe kan het ook anders- foto’s, ook een bewerkt leren damestasje. Het doet Indisch aan. Behalve een keurig bijpassend kammetje, notitieblokje en portefeuille bevat het ook drie zelfgemaakte dobbelstenen, wat briefjes, een potloodje en een zelf geknutseld fotoboekje vol mensen die ik niet ken.
De tekst gaat verder onder de foto >
Mijn vermoeden dat het tasje van oma Van Oort geweest moet zijn, wordt bevestigd als ik de portefeuille open: met serieuze blik kijkt mijn nog jonge opa me aan vanachter een gedroogde roos. Een paar zorgvuldig met kleine speldjes vastgestoken briefjes blijken van zijn hand.
Nieuwsgierig lees ik:
August 1944
Dear wife and children,
Am in good health. Hoping and trusting the same of you. The children must be very grown up now. Trust to be with you soon. Many kisses for you four darlings.
Yours,
Joop
Ik ben er stil van. Voor het eerst heb ik tastbaar bewijs dat mijn vader, zijn zus en mijn opa en oma de Oorlog werkelijk in Japanse burgerkampen hebben doorgebracht. Opa zat apart in een mannenkamp en moet dit briefje via de kamppost verstuurd hebben (in het Engels, vanwege de censuur), niet wetend of het zijn bestemming ooit zou bereiken. Hij was toen al ruim twee jaar van zijn gezin gescheiden, en had geen idee of zijn vrouw en kinderen überhaupt nog leefden. Het is hartverscheurend en verbijsterend dat mensen die ik ken, mijn familie, zoiets hebben meegemaakt.
Voorzichtig stop ik de briefjes weer terug in de portefeuille waarin mijn oma ze al die jaren zo zorgvuldig bewaarde. Ze heeft er later nog een nieuwe foto aan toegevoegd, waarop zij en opa samen staan: het bewijs dat alles uiteindelijk goed kwam.
>Volgende keer: wie is wie? Een stamboom vol gezichten.
