Drie Zusters

We kenden ze als De Zusters: de eerste bewoonsters van ons bijna honderd jaar oude huis. Oude dames die er hun hele leven woonden en het pas begin jaren negentig verkochten. Bij hun vertrek lieten ze twee rozenstruiken achter, en de klassieke plafondlamp die wij -twintig jaar later- opnieuw een plek zouden geven. Meer wisten we niet, tot ik in een opwelling besloot de geschiedenis van ons huis te onderzoeken.

Ik weet niet wat ik verwachtte te vinden toen ik Delpher opende. Ik was benieuwd of ik in dat eindeloze krantenarchief iets over ons huis zou kunnen vinden. Al vrij snel vond ik de aankondiging van het veertigjarig huwelijk van een zekere Adriaan Trouborst en Francina Goudriaan. De datum: 17 september 1937. De plaats: ons huis.

De tekst gaat verder onder de foto >>

De plafondlamp die de zussen achterlieten.

Trouborst was de naam van die zusters van wie de vorige eigenaren het huis gekocht hadden. Waren die bejaarde dames de dochters van het robijnen bruidspaar uit 1937? Met puzzelstukjes uit de digitale archieven van de burgerlijke stand, de lokale kranten en die van de begraafplaats, reconstrueerde ik hun verhaal.

Dat begon in 1930 met de verhuizing van Adriaan en Francina Trouborst en zes van hun negen kinderen naar de toen net opgeleverde middenstandswoning. Riant voor die tijd misschien, maar wij zouden er voor geen goud met zijn achten willen wonen. Het zal geholpen hebben dat niet alleen vader Trouborst als boekhouder werkte, maar dat ook vier van de kinderen al werk hadden. De twaalfjarige Geertrui zat bovendien op school. Alleen de oudste dochter, Adriana van 27, had geen werk. Hielp zij haar moeder in het huishouden? Niet ondenkbaar, in die tijd zonder onze moderne wasmachines en stofzuigers.

Omringd door kinderen en kleinkinderen vierden vader en moeder Trouborst in 1937 hun veertigjarig huwelijksfeest. Een jaar later namen de eerste Joodse vluchtelingen hun intrek in de straat, als voorbode van de dreigende oorlog. Vader en moeder zouden de Oorlog niet overleven: begin 1941 stierven zij kort na elkaar. Ziekte? Ouderdom? Of heeft de Oorlog er iets mee te maken? En wat een klap voor de kinderen!

Met zijn vijven bleven zij in het ouderlijk huis achter, broer Pieter was een jaar eerder getrouwd. In de jaren die volgden trouwden ook broer Gerard en zus Cornelia. Zo bleven alleen de drie ongehuwde zussen Adriana, Francina en Geertrui in het huis achter.

Terwijl hun neefjes en nichtjes opgroeiden in de straten om hen heen, wijdden Francina en Geertrui zich aan hun werk: de een was onderwijzeres, de ander ambtenaar. Allebei ontvingen zij na veertig dienstjaren een koninklijke onderscheiding. En Adriana? Snoeide zij de rozen, stofte zij de lamp? Of vond zij ook een baantje? Van haar ontbreekt na 1930 elk spoor, alleen een oproepje in een lokale krant uit 1964 wijst erop dat er drie personen op het adres woonden: Gevraagd, nette jonge hulp voor klein gezin (3 p.).

Pas een paar jaar na het overlijden van Geertrui in 1986, besloten Adriana en Francina te verhuizen. Zij waren toen 90 en 87 jaar. Inmiddels delen de drie zussen al jaren een graf op het nabije kerkhof. Toch hebben ze het huis nooit echt verlaten. Hun verhaal zit in de muren, de plafondlamp en de rozenstruiken die zij achterlieten.

De tekst gaat verder onder de foto >>

Steen op het graf van de drie zussen

Zelf onderzoek doen naar de geschiedenis van je huis?
  1. Begin bij jezelf: wat weet je al, uit de verhalen van de makelaar of de buren? Staan er aanwijzingen in de overdrachtsdocumenten van je huis?
  2. Zoek naar vermeldingen van je adres in krantenarchieven als Delpher. Een regionaal of streekarchief kan ook een eigen collectie met lokale kranten hebben.
  3. Heb je namen gevonden? Zoek dan in archieven van de burgerlijke stand naar verdere informatie. Bezoek hiervoor websites als WieWasWie of OpenArchieven.nl.
  4. Tot ongeveer 1920 vermeldde het bevolkingsregister wie er op een adres woonde. Daarna gingen ze over op gezinskaarten: per gezin werden de adressen geregistreerd. In de Oorlog veranderde dat in de persoonskaarten. Op die kaarten vind je, behalve namen en adressen, ook geboortedata en beroepen van de bewoners. Hoewel het bevolkingsregister meestal online te vinden is, geldt dat (nog) niet voor alle gezins- en persoonskaarten. Die kun je vaak zonder afspraak inzien op de studiezaal van het regionaal/streekarchief.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *